Hilbijartinên Li Ewropayê !

Di dawiya meha Adarê de li Fransayê hilbijartinên herêmî, li hemû welatên Yekîtiya Ewropayê jî hilbijartinên Parlemena Ewropayê pêk tên. Bi awayekê pirr girseyî nebe jî, li Fransayê pêvajoya hilbijartinan dest pê kiriye. Hemû partiyên siyasî ketine nava kûrahiya hilbijartinan. Her rojê cur be cur daxûyanî, pêşniyazî û herwuha rexne dikevin rojeva saziyên siyasî yên vî welatê navîna Ewropayê.

Vê gavê li Fransayê desthilatdarî di destê Sosyalîstan de ye, lê belê ev nayê wateya ku Sosyalîst xwedî piştgiriyekê baş ya gel in. Ji sala 2013’an vir ve, piştî ku François Hollande weke Serokkomar hatiye hilbijartin, her ku diçe Sosyalîst ji hêzê dikevin, ji aliyê cur be cur derdoran ve tên rexne kirin. Li gorî hin anketan, François Hollande Serokkomarê  herî kêm tê hez kirin e.

Qelsbûna Sosyalîstan bûye sedemê ku partiya nijadperest ya Marine Lepain hêz bigire. Wusa diyar e ku di hilbijartinên îsal de wê ev partiya nijadperest hêza xwe xurttir bike. Di aliyê din de partiya navendî ya rastgir, UMP jî hêza xwe tov dike. Piştî du salan hêdî hêdî Serokkomarê berê Nicolas Sarkozy derdikeve pêşberî girseyan û siyasetê dike. Ez wusa dibînim wê îsal atmosfera siyaseta vî welatî germtir bibe.

Hevkarê Sosyalîstan, yên ku wan bihev re hikûmet çêkirine, Kesk in. Lê belê di van rojan de niqamên derbarê parastina hawurdorê de, di navbera her du hevkarên hikûmetê de bûnin sedemên sarbûnekê. Hin partiyên çepgir bangê li endamên hikûmetê, yên ji Keskan dikin daku ew xwe ji desthilatdariyê vekişînin. Dibe ku vê gavê Kesk bersivê nedin van bangan û xwe ji Sosyalîstan dûr nexin, lê belê her ku diçe rewşa wan aloztir dibe. Piştî hilbijartinên herêmî dibe ku zelaliyekê di vî warî de derkeve holê.

Di meha gulanê de jî li hemû welatên endamê Yekîtiya Ewropayê hilbijartinên Parlemena Ewropayê çê dibin. Li pirr welatan ji naha ve navên namzetan aşkere bûn in. Çendî girseya ewropî zêde girîngiyê nede van hilbijartinan jî partiyên siyasî wusa nanêrin, ew bi hemû hêza xwe ve dixwazin zêdetir namzetên xwe bişînin Brûkselê.

Çi hilbijartinên herêmî yên li Fransayê bin û çi jî yên Parlemena Ewropayê, her du hilbijartin jî ji bo biyaniyan girîng in. Lê mixabin pirraniya biyaniyên li vê parzemînê vê rewşa siyasî û girîng naşopînin. Ew ketine nava derd û kulên jiyana rojane ku her ku diçe zehmettir dibe. Biyaniyên ku dikarin dengê xwe bikar bînin xwedî rêjeyekê girîng ya dengan in. Lê belê ev hêz baş nayê bikaranîn û di siyasetên welatên ewropî û ya YE’yê de nabe xwedî deng. Hêzên serdest yên ewropî jî derfetan niafirînin daku biyanî bibin xwedî soz û qeweta biryardayînê.

Ahmet DERE / 24.02.2014